Eşekname

Eşekname

I

Bir varmış bir yokmuş evvel zamanda,
Kir çokmuş tuz kokmuş hân-ı çemende;
Kuyruklar baş olmuş kıçlar dümende,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Zurna tellal iken battal tumanda,
Sinek taksim geçmiş kırık kemanda;
Bir beyaz cam varmış bir de kumanda,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Daylaklar ıklarken eğrek kumunda,
Kurtlar pusu kurmuş deve damında;
Havutlar ham olmuş zahir zeminde,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Bir boz eşek varmış aklı çemende,
Anırınca boynu gelmiş kemende;
Binmişler soyuna Hint'te Yemen’de,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Dar geçitten geçmiş sual sorulmuş,
Yazılmış fermanı mührü vurulmuş;
Edep yeri üryan Çin’den görülmüş,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Yemsiz yakalanmış gaflet ağına,
Ustalıkla dönmüş soldan sağına;
Döneklik bulaşmış haşmet çağına,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Hakir gönlündeki geven başakmış,
Medeni dünyada eski kuşakmış;
Namert kapısında sadık uşakmış,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Sırça saraylarda zevcesi yokmuş,
Karnı zil çalsa da gözü pek tokmuş;
Sırtına semeri vuranlar çokmuş,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Kısrağın cilvesi yorgan döşekmiş,
Azgınlık ayında deli fişekmiş;
Zürriyeti katır kendi eşekmiş,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Cambazın kaytanı kırmış kirmanı,
Sahte halaskârlar sarmış ormanı;
Muhteris eşekler soymuş harmanı,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Harabat erbabı dönüp bakmamış,
Mestane tayfanın gıkı çıkmamış;
Bağına dadanan şerden bıkmamış,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Kulakları uzun anlağı noksan,
Boz eşek ambarı yek ile yeksan;
Sefalet diz boyu nereye baksan,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Ecnebi cebeci kurmuş oyunu,
Torbasına koymuş umum düyunu;
Bin parçaya bölmüş eşek soyunu,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!


II

Hasmından azade dostun berbatı,
Nafakası olmuş mevlit şerbeti;
Son umudu bilmiş zalim gurbeti,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Yaban ellerinde namı duyulmuş,
Alnı sıvazlanıp teri soyulmuş;
Her nasıl anırsa küfür sayılmış,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Hasret yamacında dikenler biçmiş,
Hasların içinden hamını seçmiş;
Karın tokluğuna sahrayı geçmiş,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Kervanın önünde kılavuz olmuş,
Yıldız falı bakıp yolunu bulmuş;
Kerkinmiş deveye tüyünde solmuş,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Samyeline karşı yüğrük gidermiş,
Yük altında yolu Şam’a kadarmış;
Emekleri sağdıç ömrü hedermiş,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Acı göle maya çalmış tutmamış,
Dost nasihatine aklı yetmemiş;
Avare gezinmiş rahvan gitmemiş,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Mecusi camından huşuyla bakmış,
Körüklü marpucu uçkura takmış;
Kader lülesinde tömbeki yakmış,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Hakikat aramış cümle feyyazda,
Softa geçinenler yokmuş niyazda;
Medreseden geçip kalmış ayazda,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Bezirgân sultası canına minnet,
Müşrik buyruğuyla edilmiş sünnet;
Dünya pahasına satılmış cennet,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Alaylı denilmiş alay edilmiş,
Kışlaktan yılkıya seyre gidilmiş;
Mektepli mektepsiz beleş güdülmüş,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

İsyankâr olmamış mülayim tavrı,
Yağmur yalağında süslenmiş nevri;
Beşer seyreylemiş şaşarlar fevri,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Sağrısında kulunç avurdu çökmüş,
Geçim göçüm derdi belini bükmüş;
Sırtlanlar gözünü gerdana dikmiş,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!

Mezbahadan geçmiş bozu karası,
Tartılmış eşeklik yokmuş darası;
“Nallı kuzu” demiş mahlas şûrası,
Böyle gelmiş böyle sürülmüş sefa!


25 Eylül 2010 İstanbul
Murat Aydın Doma